Rabu, 05 April 2023

TANBA SÁ KONFESA SALAN BA AMU?








Ba sarani Katólika, durante tempu Kuaresma (no tempu Adventu) sempre iha rekoñesimentu salan (bele temi Sakramentu Konfesa ou Sakramentu Rekonsiliasaun). Ba sarani Katólika, konfesa salan ba Padre ida mak justu ka razoável, tanba buat ne'e hanesan parte hosi ritual Sakramentu Rekonsiliasaun. Maibé, la invulga sarani Katólika atu konfronta ho kestaun-sira hosi ema-sira ne'ebe diferente konfiansa hosi fé Katólika nian. 

Sira dalaruma hateten nune'e “Eh, amu kan ema bai-bain, tansá ita nia konfesa salan ba nia?” Ou dalaruma sira kestiona, “Tansá ema Katólika la konfesa salan direta ba Maromak?” La'os-kah amu mós ema baibain ne'ebe sempre halo mós halo salan hanesan ita?  Tansá ema ema sala-na'in konfesa salan ba ema sala-na'in ida?” Rona kestaun-sira hanesan ne'e, dalaruma provoka ita ninia emosaun. Dalaruma ita bele hatan de'it “Ne'e, ha'u nia fé, keta mete ha'u nia fé gaah.” ou lian seluk dehan “Ne'e, ha'u nia fiar tansá ó tenki mete”.

Iha situasaun refere, ita bele hatan ho resposta sira hanesan tuir mai: 

1. BAZE SAGRADA ESKRITURA

Primeiru, iha Surat Saun Tiagu 5:16, Maromak, liu-hosi Sagrada Eskritur, haruka ita hodi “konfesa salan ba malu no reza ba malu.”
Lembra ba katak Sagrada Eskritura la haruka ita atu konfesa salan direta ba Maromak. Kontinua liu, iha Evanjellu Saun Mateus 9:6, Jezús hateten ba ita katak Nia fó Poder iha mundu ne'e atu perdua salan. Hafoin, komfirmadu iha versíkulu 8 katak poder ne'e fó ba ema, “Maromak ne'ebe fó ona poder hanesan nune'e ba ema.” (cf. Mateus 9:8) Liu fali hosi ne'e, iha Evanjellu Saun Joaun 20:21-23, liafuan-sira primeiru momentu Nia halibur hamutuk ho Ninia disipulu-sira ne'e mak “Dame hela hamutuk ho imi. Hanesan Aman haruka ona Ha'u, nune'e mós Ha'u haruka imi.”
Knaar Jezús nian iha mundu ne'e nu'udar enviadu hosi Aman Maromak?
Iha Evanjellu Saun Mateus Kap 9, Jezús fó poder hodi perdua salan eh pekadu. No agora, Jezús haruka Ninia disipulu-sira ho poder ne'ebe hanesan ho Aman haruka ona Nia ne'e mak poder hodi perdua salan. Klaru liu iha versíkulu 22-23 Evanjellu Saun Joaun nian iha kap 20, »No ko'alia tiha nune'e, Nia rejeitu sira no dehan: “Simu ba Ispíritu Santu. Se imi perdua ema nia salan, ninia salan perdua ona, no se imi afirma ema nia salan nafatin iha, ninia salan sei nafatin iha”. (Jo 20:22-23).


2. AMU IDA NINIA HALO-PARTE NU'UDAR “IN PERSONA CHRISTI”

Amu ida halo-parte nu'udar “In Persona Christi” (Persona Kristu Nian). Nune'e, ninia lolós ne'e la'os persona amu ne'e ninian ne'ebe perdua salan, maibé Jezús Kristu liu-hosi amu ne'e iha sakramentu saxerdósiu halo-parte hodi perdua salan. Momentu absolusaun Amu hateten, “Ha'u husik ó hosi ó nia pekadu-sira hodi Aman, Oan no Ispiritu Santu sira naran.” 

3. SAKRAMENTU SIRA MAK KOMUNIKASAUN GRASA MAROMAK NIAN

Primeiru grasa hosi sakramentu ne'e sempre iha ba ninia-án rasik. Ne'e ninia sentidu anta Sakramentu Saxerdósiu ou Sakramentu Matrimóniu, ka Sakramentu Eukaristia, sempre iha grasa ne'ebe simu ona. Segundu ne'ebe presija tau atensaun ba mak halo-oinsá dispozisaun ita nia laran. Ho nune'e, ida be rekoñese salan no Amu hanesan hotu presija atitudi laran ne'ebe justu no preparasaun nune'e simu grasa hosi Maromak. Grasa ne'ebe simu ona liu-hosi Sakramentu Konfesa ne'e mak, ita rekuperadu ona hosi Jezús, reunidu hamutuk ho komunidade Igreja nian, reforsadu no ho nune'e perdua ita salan-sira.

4. ASAUN UMILDADE

Kada pekadu, antah privadu nomós sosial, hanesan violasaun hasoru Maromak nia ukun-fuan ka lei sira. Hanesan Adaun no Eva ne'e la ho konsiensia hakonu hosi hahalok foti-án ka arogante hasoru Maromak.
Pekadu defini nu'udar violasaun ukun-fuan NA'I nian ho intensionalmente no hili buat-sira ne'ebe “hakraik”. Sakramentu redensaun pekadu mak asaun umildade lolós ne'ebe kontra orgullu no arogante. Ida ne'e mak experiénsia be hakraik-án hodi rekoñese salan ema ida nian ba ema seluk, iha lalaok ne'e Amu ne'e halo-parte hodi Kristu nia naran. Ho asaun hakraik-án ida ne'e, ita afirma ba Maromak ho ita nia arependimentu katak ita fila-kotuk hosi-Nia.

5. REKONSILIASAUN

Pekadu la somente hafahe ita hosi NA'I, maibé mós perturba ita nia relasaun iha isin mistiku Krisu nian, Igreja. Ho tanba ne'e Sakramentu Rekonsiliasaun la somente rekupera ita nia relasaun ho NA'I, maibé mós fó fila ita ba Igreja. Hanesan “Kristu Nia Isin” karik isin lolon ida moras, nune'e maka isin tomak moras. Ho rekoñesimentu salan, ita rekuperadu ona no ita nia isin lolon tomak mós saudavél nomós haksolok hamutuk. Tanba ne'e mak sarani Katólika presija no ho konxiénsia no voluntária konfesa salan ba Amu ne'e halo-parte nu'udar Persona Kristu nian.

Fonte: LENTERA Media Parokia Sragen
Tradus ba Lian Tetun Hosi: 
BÍBLIA NO ORASAUN [Sam Ribeiro].

Tidak ada komentar:

NAFATIN HADOMI MASKE KANEK

    NAFATIN HADOMI MASKE KANEK Kada umanu sempre iha fuan nomós mentalidade ho naha no dependénxia ne'ebe diferente. Dalarum...