Rabu, 24 Mei 2023

REFLESAUN - LIAFUAN MORIS NIAN || HALO BA BUAT NE'EBE KI'IK

Halo ba Buat Ne'ebe Ki'ik 

Susesu la mai hanesan eksplozaun, maibé orijin hosi buat-ki'ik-sira be butuk. Atu sai ema ne'ebe susesu halo ba buat-sira be ki'ik ho hanoin ne'ebe bot. Halo ba buat-sira ne'ebe ki'ik ho determinasaun ne'ebe bot. Halo ba buat-sira ne'ebe ki'ik ho entuziasmu ne'ebe bot. Kada loron halo di'ak ba moris, kada loron halo mudansa ba moris alkansa ba ida ne'ebe di'ak liu.

Koko ba atu halo mudansa moris nian komesa hosi buat ne'ebe ki'ik-oan. Mudansa ne'ebe bele atu ita halo. Hafoin ne'e haksolok ba ho mudansa moris nian ne'ebe ita infrenta.
Ita nia futuru determina ona hosi sáida mak ita halo loron ohin ne'e. Na'i Futar-lia mós hanorin ba ita katak sée mak fiel ba buat-sira be ki'ik ne'e, sei konfiadu ba buat-sira be bot.

Tanba ne'e halo ba sáida mak ita tenki halo ohin loron ne'e. Mai komesa konserta án, halo buat-sira be ki'ik ne'ebe bele lori mudansa ba iha ita nia moris. Halo buat ki'ik referi ho hanoin ne'ebe bot. Halo ba buat hotu-hotu hanesan ba Na'i. Fiar ba sei iha ninia tempu atu ita bele haksolok ho mudansa-sira ne'ebe ita halo ohin loron ne'e.

Sée mak fiel iha buat-sira be ki'ik, nia fiel mós iha buat-sira be bot. No sée mak la lós iha buat-sira be ki'ik ne'e, nia mós la lós iha buat-sira be bot. - Lukas 16:10 (BIORA)

Selasa, 23 Mei 2023

REFLESAUN - LIAFUAN MORIS NIAN || KETA FOTI ÁN IMPORTANTE LIU

Keta Foti Án Importante Liu

Ita dalabarak hakanek hosi ema-sira ne'ebe besik ita no ita hadomi. Sira posivelmente  hateten buat ida ne'ebe la di'ak ou kuran di'ak kona-ba ita; sira ofensiva ita. Sira haluha ita nia aniversáriu ou loron-sira be importante iha ita nia moris, sira la konvida ita ba serimonia festa ne'ebe sira presidi.

Iha buat-sira ne'e posilvelmente enkontra katak difisil tebes atu perdua sira, buat ne'e akontese tanba ita nia dignidade hakanek ona. Ne'e hanesan arogánsia ida ne'ebe bele dobra ita nune'e to'o difisil atu perdua. Arogánsia ne'e destroi ita, basá ida ne'e mak fonte kondisaun ne'ebe somente fihir ita-án hanesan sentru.

Ita fihir ita-án nu'udar buat ida ne'ebe importante tebes, nune'e ita inklinadu no fihir buat-sira ne'ebe insignifikante nu'udar éru ida no buat ne'e halo ita sai vinganxa no difisil atu perdua.

Basá ho nune'e mak Apóstulu Paulu fó hanoin ba ita atu la hanoin buat-sira ne'ebe ás liu ne'ebe difisil atu ita hanoin. Iha ba maneira fihir ne'ebe simples ne'ebe bele tau ita án iha pozisaun ne'ebe lós. La foti ita án di'ak ka importante liu kompara ho ema seluk. Iha ba laran hakraik-án hanesan ne'ebe Jezús iha, katak la foti ita án tenki sai sentru.

Imi keta hanoin buat-sira ne'ebe ás liu hosi ne'ebe susar ba imi hodi hanoin, maibé husik ba imi hanoin hanesan nune'e, atu imi domina án tuir sasukat fiar nia., ne'ebe Maromak haraik ba imi ida-idak. - Roma 12:3 (BIORA)

Selasa, 09 Mei 2023

IGUALMEMTE FULAN MARIA, DIFERENXA SÁIDA MAIU NO OUTUBRU?

IGUALMEMTE FULAN MARIA, DIFERENXA SÁIDA MAIU NO OUTUBRU?

Tradisionalmente, Igreja Katólika dedikada fulan-sira be lolós ho devosaun lolós.
Fulan Maiu ne'ebe sempre ligadu ho inisiu ba morias nian, tanba iha fulan Maiu iha nasaun-sira eksperimenta temporais haat, tempu primavera ou funan.
Nune'e fulan ida ne'e relasionadu ho Inan Maria, ne'ebe sai ona Eva ne'ebe Foun. Eva rasik ninia signifika maka inan hosi buat-hotu be moris, “mother of all living” (Ez. 3:20).
Devosaun espesializa ba fulan Maiu nu'udar fulan Maria nian koñesidu ona desde sékulu ikus ba da-13. Maibé pratika ne'e foin sai popularidade entre Jesuita-sira iha Roma durante iha tinan 1700, no hafoin espalla ba Igreja tomak.
Iha tinan 1809, Papa Piu VII kapturadu hosi soldadu sira Napoliaun nian, no hatama ba prizaun. Iha prizaun laran, Papa husu apoiu orasaun Inan Maria nian, atu nia bele libre hosi prizaun. Papa promete katak karik nia liberadu ona, nune'e nia sei dedika selebrasaun hodi fó onra ba Inan Maria. Depoiz de tinan Lima, iha data 24 Maiu, Amu Papa liberadu, no nia bele fila ba fali Roma.

Tinan tuir-mai nia anunxia loron selebrasaun Inan Maria, Maktulun Sarani Kristaun (Maria, sarani sira nia tulun). Nune'e maka devosaun ba Inan Maria koñesidu liu-tan, no bainhira Papa Piu IX anunxia dogma “Immaculate Conception/ Inan Maria be sala-laek” iha tinan 1858, devosaun fulan Maiu nu'udar fulan Maria koñesidu ona hosi Igreja Universal. 
 
Papa Paulu VI iha ninia surat ensiklika, the Month of Mary hateten, “Fulan Maiu maka fulan iha ne'ebe devosaun sarani fiar-na'in sira be dedika ona ba Inan Maria ne'ebe nakonu ho grasa,” no fulan Maiu maka oportunidade ba “respeitu hosi fé no domin ne'ebe fó ona hosi sarani Katólika iha parte hotu iha mundu ne'e ba Liurai Feto Lalehan nian. Durante iha fulan ida ne'e, sarani Kristaun, di'ak iha igreja ou pessoalmente iha uma, hatudu respeitu no orasaun ho domin nakonu ba Maria hosi sira fuan. Iha fulan ida ne'e, grasa Maromak nian tun mai iha ita ... ho abundánxia.” (Papa Paulu VI, the Month of May, 1)
Basá determinasaun hosi fulan Outubru nu'udar fulan Rozáriu, ligadu ho akontesimentu ne'ebe akontese iha sékulu 3 antes ne'e, ne'e-mak bainhira akontese batalla eh funu iha Lepanto iha tinan 1571, iha ne'ebe nasaun-sira Europeiu nian sob-atake hosi reinu Ottomanu ne'ebe atake relijiaun Kristaun. Hetan ameasa krítiku momentu ne'eba, katak relijiaun Kristaun sei ameasadu mohu iha Europeiu. Kuantidade tropa Turkia nian liu tiha tropa Kristaun nian iha España, Genoa no Venesia. Hasoru ameasa ida ne'e, Don Juan (John) hosi Austria, komandante armada Katólika, reza rozáriu hodi husu tulun Inan Maria nian. Nune'e mós, sarani Katólika sira iha Europeiu tomak reza rozáriu hodi husu tulun Inan Maria nian iha situasaun ne'ebe urjente ne'e.
Iha data 7 Outubru 1571, Papa Piu V hamutuk-ho sarani fiar-na'in barak sira reza rozáriu iha basilika Santa Maria Maggiore. Desde rai-hun-mutin to'o rai-nakaras, reza rozáriu la-pará aneksadu iha Roma hodi harohan ba funu iha Lepanto. Maske hare'e imposibel, maibé iha ikus-mai tropa Katólika manan iha data 7 Outubru. Nune'e, Papa Piu V defini komemorasaun Rozáriu iha Misa iha Vatikanu kada data 7 Outubru. Nune'e ninia suxesor, Papa Gregoriu XIII, defini data 7 Outubru ne'e nu'udar Loron Selebrasaun Rozáriu Sagradu.

Nune'e maka relanxe kona-ba tansá fulan Maiu no Outubru espesializada nu'udar fulan Maria. Inan Maria realmente provadu ona ho akonpaña Igreja no harohan mai ita hotu, Kristu nia disipulu sira, ne'ebe fó ona hosi Na'i Jezús sai ona ninia-oan-sira (cf. Jo. 19:26-27). Inan Maria mós hola parte iha obra salvasaun Ninia-Oan Mane, Kristu nian, no  servisu-hamutuk ho-Nia to'o tempu ikus nian. Ámen.

Fonte: katolisitas.org
Tradutor: Sam Ribeiro

NAFATIN HADOMI MASKE KANEK

    NAFATIN HADOMI MASKE KANEK Kada umanu sempre iha fuan nomós mentalidade ho naha no dependénxia ne'ebe diferente. Dalarum...