Rabu, 05 April 2023

ORIJIN TEMPU KUARESMA NIAN

 


Lian Ingléza ba Kuaresma mak Lent ne'ebe orijin hosi Lian Anglo-Saxon “Lencten” ne'ebe signifika primavera. Liafuan ne'e aplikadu iha tempu preparasaun Paskua nian mak realmente katak ita iha parte norte, Kuaresma selebradu iha primavera. Kuaresma revela primavera ida ne'ebe lolós, ne'e mak kresimentu foun ida iha vida espiritual nian.

Tradisaun ba selebrasaun Kuaresma iha ona desde Igreja hahú. Iha sekúlu dalima, Santu Leo ko'alia katak Kuaresma determinadu ona hosi Apóstulu sira. Tradisionalmente, oras ne'e hamoris ona hodi fó atensaun ne'ebe bot liu ba iha orasaun, jejum no karidade.

Iha datolu sékulu primeiru nian tempu jejum, limitadu ba loron ida ka rua ou kleur liu semana ida. Jejum durante loron 40 hatemi ba dauluk iha Kinsiliu Ekuméniku Nikea (325) maibé kuaze final iha sékulu dahaat toman ida ne'e espailla ona di'ak iha Oriental nomós Oxidental.

Total loron 40 lós duni katak foti hosi loron-sira ne'ebe Kristu jejum no halo orasaun molok hahú Ninia moris publikamente.

Iha relasaun ho simbolismu ida ne'e, Santu Agustiñu hakerek katak tempu Kuaresma simboliza moris iha mundu ida ne'e, ho tentasaun no sofrimentu, basá tempu Paskua simboliza moris ksolok ne'ebe sei mai.

Iha sirkúlu Igreja Oriental, tempu jejum hala'o durante semana hitu, hodi liberta Sabádu no Domingu hosi jejum, basá iha Igreja Oxidental hala'o durante semana neen ho exklui tiha loron Domingu, no ho nune'e jejum hela loron 36. Iha sékulu dahitu, Kuaresma iha Oxidental hahú ho loron haat uluk liu, ne'e mak iha loron Kuartu Sinza, ho nune'e tempu jejum sai loron 40 hanesan agora ne'e no loron Domingu la inklui iha kontajen loron 40.

Desde sékulu dalima, jejum hala'o ho justa. Sarani so bele han dala ida, besik loro-kraik. Sarani la han naan, nomós loron Domingu sira. Naan no ikan mós dalaruma bandu, no iha fatin barak mós bandu han manu-tolun no produtu sira hosi susu-been. To'o agora dispozisaun la bele han naan animal ou produtu sira hosi animal, la exeptu ikan, manu-tolun, keiju, susu-been no seluk-seluk tan ne'ebe sei hamoris.

Hosi tempu ba tempu regulamentu kona-ba jejum infrenta alterasaun. Sempre iha loron permitidu han naan pedasuk kiik hodi aguenta atu ema bele iha enerjia hodi servisu. Hafoin ne'e, han ikan permitidu no depois han naan mós permitidu durante semana exeptu loron Kuarta Sinza no loron Sesta-sira durante Tempu Kuaresma.

Depois dispensasaun fornesidu mós atu hahan produtu sira hosi susu-been nian karik ema tenki halo piedozu, no ikus-mai regulamentu ne'e mós perfuradu. Maibé abstinénxia hosi produtu-sira hosi susu-been nian hodi abitua habénsaun manu-tolun paskua nian no han manu-tolun omelete iha Tersa nu'udar Kuarta Sinza.

Antes ne'e Konsiliu Vatikanu II, ema bot jejum nakonu durante loron 40 iha Tempu Kuaresma ho han bosu dala ida iha loron ida, no abstinénxia naan iha loron Kuarta Sinza no iha loron Sesta-sira durante Kuaresma. 

No maluk fiar-na'in sira mós enkoraja hodi aumenta iha area-sira ba orasaun, jejum no karidade, nune'e sira bele kombina án ho Kristu, ne'e mak jejum durante loron 40 iha Tempu Kuaresma hodi prepara ba selebrasaun NA'I nia moris-hias iha Domingu Paskua.


#SamRibeiro

Tidak ada komentar:

NAFATIN HADOMI MASKE KANEK

    NAFATIN HADOMI MASKE KANEK Kada umanu sempre iha fuan nomós mentalidade ho naha no dependénxia ne'ebe diferente. Dalarum...