Minggu, 29 Januari 2023

LIAFUAN MORIS || BUKA'E BA REFLESAUN KATÓLIKA DOMINGU 29 JANEIRU 2023











LIAFUAN MORIS, BÍBLIAORASAUN.BLOGSPOT.COM -- Buka'e ba Reflesaun Katólika Domingu 29 Janeiru 2023 hosi Evanjellu Mateus 5:1-12 haktuir kona-ba Omilia Iha Laletek no reflesaun badak kona-ba moris haksolok.

Pergunta ba reflesaun ohin loron nian ne'e maka, oin-sá mak ita hakarak lós moris haksolok?

Iha mós buka'e reflesaun ba ohin loron ne'e lori ita ho reflesaun badak, oin-sá mak maneira moris haksolok iha doutrina ba fé Kristaun nian?

Omilia ne'e hanesan omilia ida ne'ebe kontroverte ho kompriensaun Jezús nian ho Divindade no kompriensaun ema nian ho mundanu.

Tansá nune'e?

Karik ita buka tuir konteudu leitura sagradu ohin loron ne'e, ema balun sei hamoris reasaun oi-oin hosi ninia-hanoin.

Sei hamoris kritika oi-oin, basá omilia refere la bele entende literalmente hosi ema nia razaun.

Liu-hosi leitura sagradu ba reflesaun ohin loron ne'e, Jezús afirma kona-ba hahalok ema nian ne'ebe sei sai no hetan grasa husi Maromak, ho tanbá ne'e ninia moris hakraik-án iha Maromak futar-oin.

Iha kada hahalok ne'e, grasa ida ka ksolok ba oras ne'e afirma ona ho maneira ne'ebe ekstra-ordináriu hosi Jezús.

Haksolok ba ema (ne'ebe) no ba ida-idak mós ba grasa ida be prometeu ona ba tempu ne'ebe sei mai, ne'ebe hato'o ona ho maneira oi-oin ne'ebe tuir ho hahalok di'ak ka obrigasaun ne'ebe sujere ona atu halo.

Nune'e, sáida lós mak hanaran ho haksolok ne'e?

Ema hotu iha mundu ida ne'e hakarak iha moris ne'ebe haksolok.

Hariku nia hakarak tomak, hanesan riku-soin, saúde no seluk tan.

Maibé oin-sá soin hotu mundu nian ne'e bele fó ksolok ba ema nia án?

Buat hotu ne'e somente inútil. Artista barak mak iha nia riku-soin butuk maibé, nia la haksolok, oho án, no hakanek ema seluk.

Entaun, oinsá mak dalan ksolok ba ema Kristaun nian?

Nu'udar ema fiar-na'in no fiar, ita konfiante katak ita ema Kristaun nia ksolok mak komesa ho arependimentu.

Nia signifika mak moris ho maneira be soe hotu moris mundu nian no maneira fihir mundu nian.

Fila ba no ke'e valor-sira ne'ebe Maromak kuda no pratika ona ne'e iha mori loro-loron ho maluk sira seluk.

Lolós ne'e ita tenki konxiente katak ksolok ne'ebe perfeitu la'os problema fíziku ou materia, maibé ispiritualidade.

Nune'e, buat hotu kona-ba ksolok huun hosi Maromak.

Mundu dalaruma oferese ksolok.
Maibé nia hahalok provizoriu no limitadu.

Sai ema ne'ebe haksolok presiza introspektivu no nafatin avalia àn, sáida ou sée mak ita duni-tuir iha moris ne'e?

Mai ba ita duni-tuir buat-sira ispiritual nian liu fali hosi buat-sira be isin nian ka materia. (SR).
Amen.

Ne'e mak buka'e hosi reflesaun badak ba Evanjellu Mateus 5:1-12a be haktuir ona kona-ba Jezús nia omilia iha laletek ida ba Nia disiplu-sira, hodi hanorin kona-ba nafatin moris haksolok iha situasaun difisil sira.

#liafuanmoris #leituradiáriu #reflesaunbadak
#omilia #evanjellu #ksolokdomingu

Minggu, 22 Januari 2023

LIAFUAN MORIS || REFLESAUN KATÓLIKA-LEITURA BA EVANJELLU, DOMINGU 22 JANEIRU 2023









Leitura ba Evanjellu Misa Domingu, 22 Janeiru 2023, hosi Ev. Mateus 4:12-23, haktuir kona-ba Jezús mosu iha rai Galilea no Jezús bolu eskolante ne'ebe primeiru.

Hamutuk ho leitura Evanjellu ba ohin loron nian, iha reflesaun badak ida ne'e fó hanoin mai ita atu La'o-tuir Jezús no prontu sai naroman moris nian ba maluk sira.

Jezús bolu Pedru iha istória Evanjellu ba ohin loron ida ne'e nian iha fundasaun ida be simplisidade.

Responde Pedru nian iha pasajen antes ne'e hatudu ona katak Pedru mak pessoal ne'ebe obediente, humilde, no fiel. 

Jezús bolu rasik, ne'e iha sentidu. Karik buka-tuir, katak eskolante ne'ebe Nia bolu ne'e mak ema peskador ida. Sá mak nia bele sai Eskolante ne'ebe di'ak?

Maneira hare'e Jezús nian ho ita ne'e diferente. Oklu Jezús nian bele hare'e tama borus tó laran ba ema ne'ebe Nia bolu.

Pedru mak ema ida ne'ebe obediente tebes. Nia prontu ba kaer tan ikan tan Jezús nia pedidu.

Karik haruka tan ita se ita failla ona, nune'e ita sei baruk, frustradu, no seluk-seluk-tan.

Maibé, Pedru la nune'e. Hamutuk ho nia obediénsia, nia mós humilde. Nia hakarak hala'o ne'e tanbá Na'i mak husu nia atu soe-kari redi.

Atitudi tolu ne'ebe Pedru hatudu ona mak la-ho preokupasaun nia husik hela ninia servisu hamutuk ho ninia aman no nia ró hodi hakarak tuir de'it Jezús. 

Iha esperansa bo'ot. Nia prontu hodi husik hela ninia servisu, ninia riku-soi mundu nian, ninia goza, no-mós ninia aman.

Ida ne'e hatudu katak ksolok be bo'ot liu karik iha hamutuk ho Jezús, Lós, momentu iha hamutuk ho Jezús; hanorin, lia-lós, no buat-sira be foun sira hetan hamutuk ho Jezús.

Evanjellu ohin loron nian ne'e ba pratu reflesaun ohin loron ne'e fó hanoin mai ita atu nafatin sai hanesan Pedru.

Husik hela buat hotu-hotu ksolok mundu ne'e nian atu ba hamutuk ho Jezús, moris ho Nia no hasoru buat ne'ebe maravilozu hamutuk Jezús.

Oin-sá ho ita nia atitudi fé nian ba Jezús nia bolu? Sá mak ita prontu atu sai peskador ida be ema nian no lori ba Jezús saun Salvador? 

La'o-tuir Jezús iha oras ne'e ninia obstakulu barak tet-tebes. Iha meiu atual ba dezemvolvimentu no  progresu hosi Siénsia no Teknolojia. 

Ita haluha ita nia kna'ar primeiru nu'udar ema ne'ebe Jezús bolu ona. Lolós ne'e ita sai ema fiar-na'in ne'ebe di'ak, nu-ne'e ita halo dezemvolvimentu ba oras ne'e hodi haklaken Evanjellu lia-lós Na'i Maromak nian.

Mai ita sai peskador ema nian no la'o-tuir Jezús nakonu ho fé, badinas no aten-barani. (SR)

Amen.

_____________________________________________

#liafuanmoris #leituradiáriu #reflesaunbadak #reflesaundiáriu #versíkulusirahosibíblia

Minggu, 15 Januari 2023

LIAFUAN MORIS || REFLESAUN KATÓLIKA-LEITURA BA EVANJELLU, DOMINGU 15 JANEIRU 2023

Hosi Evanjellu João 1:29-34 haktuir kona-ba João hatudu ba Jezús ho lian dehan “Ha'u hare'e ona Ispíritu tun hosi lalehan hanesan manu-falur ida,” (cf. Jo. 1:32).

Reflesaun badak ba Evanjellu ohin loron ne'e nian fó hanoin mai ita ba papel João nian hodi prepara dalan ba Na'i nia mai no introdus Nia ne'ebe mai ba ema.

Sáida mak ita bele aprende hosi leitura Evanjellu João 1:29-34 ba ohin loron nian hodi aprofunda iha ita nia fé?

Lalaok ida ne'ebe halo ita sai fiar ho buat ida mak tenki ho sinal ida ne'ebe justu.
Karik seidauk iha sinal no evidénsia, nune'e nível hosi konfiansa nian sei dúvida. Maibé ironikamente, falsifikasaun no asaun hosi fraude sei bele halakon evidénsia ka provas ne'ebe iha.

Ne'ebe, dalaruma iha mundu lei no justixa, sertamente karik ita laiha provas ka evidénsia ruma bele sai lakon, no dalaruma bainhira iha evidénsia nafatin sei sai lakon karik la hatene regra halimar nian.

Ho nune'e barak mak konsidera oras ne'e mundu ne'e hakonu ona ho inseguransa no irregularidade hosi valor lia-lós nian, justixa, no valor umanidade.

Istória hosi Evanjellu diáriu ohin loron nian ba reflesaun ne'e hatudu katak iha sinal ne'ebe fundamenta João nia rekoñesimentu ba Jezús nu'udar Bibi Oan Maromak nian ne'ebe hamoos pekadu mundu nian.

Sinal ne'e mak “Karik ó hare'e Ispíritu ne'e tun hosi leten ba iha ema ida no hela iha Nia, Nia mak ne'e ne'ebe sei fó baptismu ho Ispiritu Santu” (cf. Jo. 1:33).

Ne'ebe, hosi sinal ne'e mak, sein dúvida Nia rekoñese no fó hatene ba nia-Disiplu sira, katak Jezús ne'e mak Maromak Oan.
“No ha'u hare'e ona Nia no fó sasin: Nia ne'e mak Maromak Oan.” (cf. Jo. 1:34).
Sinal ne'e halo João sai fiar katak Nia(Jezús) mak Maromak Oan.

Iha atitude fé nian ne'ebe hatudu ona hosi João ba ita nia moris, ba iha ita nia moris ispiritual nian, ba atitude no asaun ne'ebe lolós ne'ebe halo ona hanesan ema fiar-na'in.

Iha ne'ebe atitude ne'e mak laran hakraik-án ka umildade no atitude ne'ebe firme no nakonu ho aten-barani. Tanba Nia ho firme hato'o ka tatoli katak nia-án la'os Messias, maibé nia hatudu ba Jezús, basá Nia rasik hetan ona diresaun no instrusaun kona-ba Maromak Oan.

Mesmu ho matan no ulun rasik, nia-án hare'e Ispíritu Maromak haleu Jezús bainhira Nia(Jezús) hetan baptismu iha Mota Jordania.

Nia konfiante, no nia knaar momentu ne'e mak introdus Jezús. Basá ho sinal ohin ne'e, kona-ba Salvador ne'e akontese ona.

Salvador ne'e iha ona no hamutuk ho sira. Liu-hosi sinal ne'ebe Nia fó sasin ba, halo nia ho lian mak-a'as introdus kona-ba Jezús.

Hafoin oinsá ho ita iha oras ne'e? Sá mak ita prontu introdus Jezús ba maluk sira no mundu tomak katak Nia mak Salvador ne'ebe prometidu?

Liu-hosi leitura Evanjellu ba devosional Katólika ohin loron nian ne'e ita konxiente liu-tan katak ita hatene ona katak Nia mak Messias.

Nia mak Bibi Oan Maromak ne'ebe real no iha nanis ona no moris hamutuk ho ita iha mundu ne'ebe nakonu ho mortalidade ne'e.

Taun tansá ita sei dúvida no sei la fiar ho buat hotu ne'ebe akontese ona?

Mai ita banati tuir moris João Baptista nian ne'ebe hare'e ona sinal no nia fó sasin, nia ho lian mak-a'as introdus ona kona-ba Jezús.

Mundu ne'e tenki hetan salvasaun no tenki introduzidu án Jezús nian ba mundu ne'e.
Ida ne'e mak ita nia misaun nu'udar ema fiar-na'in. Amen.

#liafuanmoris #leituradiáriu #reflesaunbadak #reflesaundiáriu #versíkulusirahosibíblia
#salvasaun2023

Minggu, 08 Januari 2023

LIAFUAN MORIS || REFLESAUN KATÓLIKA-LEITURA BA EVANJELLU, DOMINGU 08 JANEIRU 2023



Festa Selebrasaun, Ohin Loron Ne'e Igreja Mós Selebra Festa Avistamentu Hosi Na'i (Epiphany) 2023 no Loron Mundial Misionariu Labarik Nian.

Evajellu, Mateus 2:1-12 Hatuir kona-ba viajen ema Magos na'in tolu nian hosi Azia ho Reflesaun Badak, kona-ba Viajen Buka Na'i.

Hahú hosi istória leitura Evanjellu ba reflesaun Katólika ohin loron ne'e  mai ita hare'e fila fali ba iha ita a'an rasik sentidu viajen hosi Magos na'in tolu ne'ebe hakarak hare'e Messias, Naroman, no Salvador mundu nian ne'e.

Liu-hosi istória viajen ema Magos na'in tolu hosi Azia iha Evanjellu Mateus 2:1-12 ba reflesaun ohin loron ne'e, fó hanoin mai ita katak ida ne'e mak anseiu lolós ne'e iha ita nia moris laran atu nafatin esforsu hodi hetan fali Na'i.

Situasaun ne'ebe ita hotu hasoru oras ne'e la husik ka sees hosi dezemvolvimentu tempu ne'ebe sempre halo ita toba no dukur iha dezeju, nesexidade, no gozu sira.

Ita hotu okupadu ho sasan-sira mundu nian, habosu ambisaun no fokus ho sáida mak ha'u tenki hetan iha moris, sáida mak ha'u tenki haan, sáida mak ha'u tenki alkansa, no sei iha barak tan.

Ita hamlaha ba sasan mundu nian, maibé oin-sá ita senti ona hamlaha ba ita nia nesexidade ispiritual nian?
Oin-sá ita tau liu importánsia ba dezeju, nesexidade, no gozu mundu nian duke hanoin Na'i Maromak?

Ita moris no esforsu hakonu ita nia nesexidade hotu, ita tauk ho krizi ba osan, krizi ba ai-han no bebida sira, krizi ba domin, no sira seluk tan, maibe oin-sá ita konsiente ka la'e katak ita krizi hela ba fé?

Liu-hosi Evanjellu Devosional ohin loron nian no festa avistamentu Na'i ba 2023 nian iha ohin loron ne'e, dala-ua'in ita konxiente katak, iha limitasaun tomak hosi ema na'in tolu Magos ne'e ho laran tomak hakarak tebes hare'e Na'i.

Sira lao hosi rai balun, somente lidera hosi fitun, lao hasoru kondisaun oi-oin hosi natureza nian, no obstakulu sira seluk ne'e.
Optimismu no entuziasmu ne'ebe bo'ot, hakarak tebes hare'e Messias be forma ona iha sira nia hanoin no laran, halo sira nafatin tenta buka hetan dalan hodi ba to'o iha fatin ne'ebe Na'i horik ba.

Istória ba sira nia viajen dezeiña ona situasaun fé nian ne'ebe lolós ne'e ita tenki kuidadu, ita hader, no ita hakat ba oin, tanba Nia ne'ebe prometidu ona iha no hamutuk ona ho ita.

Istória ema Magos na'in tolu ne'e fó hanoin mai ita katak viajen fé nian ba Kristu ne'ebe moris tiha ona ba ita. Nia mak sentru ba anseiu, sentru ba satisfasaun hosi nesexidade tomak, dezeju, no ita nia gozu ispiritual nian.

Entaun, sai oinsá ita ne'ebe la direxiona ita nia fuan ba Naroman ne'e no direxiona ita nia laran liu fali ba gozu isin no mundu nian?

Evanjellu Mateus 2:1-12 haktuir ba reflesaun ohin loron ne'e nian iha pesta Avistamentu Na'i nian ba ohin loron ne'e sertamente ema Magos sira halo viajen diresaun ba Belem.

Sira nia peregrinasaun mós vale mós ba ita, ne'ebe bolu ona atu halo vijen hodi buka Jezús, tanba Nia mak Fitun ne'ebe haroman lalehan moris nian no gia ita nia pasu sira ba ksolok ida be lolós ne'e.

Maibé hosi ne'ebe peregrinasaun ema Magos sira nian komesa?
Sáida mak bok sira nia fuan atu halo vaijen ne'e?
Hanesan mós ho Magos na'in tolu ne'e, nune'e mós ba ita. Jornada moris nian no fé orienta hakarak sira ne'ebe iha laran no entuziasmu interior.

Dalaruma ita moris ho entuziasmu “estaxionamentu”; ita “pára”, la-ho enkorajamentu dezeju ba oin.

Oin-sá ita kleur ona mout iha tempu barak, konfinadu iha relijiosidade konvensional ida, eksternal, no formal ne'ebe la hamanas tan ita nia fuan no transforma ita nia moris?

Oin-sá ita nia liafuan-sira no liturjia halakan iha ema-sira nia fuan, hakarak hakbesik ba Na'i, ou oin-sá ida ne'e “liafuan mate” ne'ebe ko'alia de'it kona-ba nia a'an rasik no ba nia a'an rasik de'it?

Tristi tebes bainhira komunidade fiar-na'in ida lakon ninia hakarak no satisfaz ho “konservasaun” duke husik hela ninia a'an susprezu hosi Jezús no hosi ksolok Evanjellu ne'ebe eksplosivu no alarmante.

Tristi lós karik Padre ida taka tiha odamatan dezeju nian, hela ho tristi no monu iha funsionalismu klerikal laran, ne'e triste teb-tebes.

Krizi hosi fé nian iha ita nia moris no iha ita nia sosiedade mós relasionadu ho nakukun hosi hakarak sira ba Maromak.

Ida ne'e relasiona ho espésie ida hosi sonu ispiritual nian, ho hatoman satisfasaun ba a'an rasik hodi hala'o moris hosi loron ba loron, sein nunka husu sá lós mak Maromak hakarak hosi ita.

Ita fihir liu ba mapa mundu nian, maibé haluha hare'e ba lalehan. Ita satisfeitu ho buat barak, maibé failla hodi hamlaha ba Maromak.

Ita hedi tiha ba ita nia hakarak rasik, sáida mak ita sei haan no uza (cf. Mat 6:25), ita husik hela anseiu ba buat-sira ne'ebe bo'ot liu evapora.

No ita moris iha komunidade ne'ebe hakarak buat hotu-hotu, iha buat hotu-hotu maibé bebeik sempre senti mamuk iha fuan: komunidade taka hosi individu, bispu sira, padre sira ou ordenadu no ordenada sira. 

Falta hosi vontade, somente lori ba iha tristeza no ignoránsia, iha komunidade mak tristi, padre sira no bispu mak tristi. (SR)

#liafuanmoris #leituradiáriu #reflesaunbadak #reflesaundiáriu #versíkulusirahosibíblia #epiphany2023

Minggu, 01 Januari 2023

LIAFUAN MORIS || REFLESAUN KATÓLIKA-LEITURA BA EVANJELLU, DOMINGU 01 JANEIRU 2023



Festa Selebrasaun, Santa Virjem Maria Maromak Nia Inan
Evanjellu, Lukas 2:16-22 Haktuir kona-ba bibi-atan sira ho reflesaun badak kona-ba ha-ksolok hare'e NA'I Maksoin.

Liu-hosi Evanjellu diáriu ohin loron ne'e nian ba reflesaun Katólika domingu 01 janeiru 2023, ita mós nu'udar sarani fiar-na'in ita simu kbiit hodi imita hahalok Maria nian ne'ebe hatan ba Maromak nia servisu ho nakloke-án tomak no sinxeridade.

Saseluk ne'e liu-hosi Evanjellu refere fó hanoin mai ita oin-sá hahalok bibi-atan sira nian ne'ebe nakonu hosi ksolok hare'e NA'I maksoin iha Jezús ne'ebe moris tiha ona.

Ohin loron ne'e universalmente Igreja Katólika selebra Loron Santa Virjem Maria Maromak Nia Inan iha ne'ebe ida ne'e fó hanoin ita oin-sá ho papel Maria nian hodi halo kna'ar hanesan Inan ida ba Maksoin.

Inan Maria nia moris sai ezemplu ba ita hodi halo kna'ar ida be gloriozu. Ninia moris no ninia obediénsia mak lori mundu ne'e hetan salvasaun.

Tanba hosi ninia ezemplu, ninia sinxeridade, no ninia voluntariamente, ita ema maksalan hetan salavasaun no rekonxialiadu ho Maromak.

Tanba sá nune'e? Tanbá liu-hosi ninia ventre santo no imaculada, Maromak satisfeitu no deklara obra salvasaun nian ba umanidade.

Fó hanoin mós ita oin-sá ita responde obra real NA'I nian ba ita.

Hahalok ne'e hatudu hosi bibi-atan ne'ebe haksolok hahí no fó glória ba NA'I tanba hare'e tiha ona Maksoin.

Sira nia moris sai nakonu ho ksolok tanbá momentu ne'eba sira hare'e maksoin hosi NA'I iha Jezús Nia-Án iha prezépiu.

Naturalmente ne'e mós sai materia ba ita hanesan NA'I nia emar sira katak, ita hare'e ona maksoin hosi NA'I, maibé ninia pergunta mak oin-sá ita nia hahalok hasoru obra Maromak nian be Gloriozu ne'e?

Oin-sá resposta hosi ita nia laran no ita nia fé ba disponibilidade hosi Maria, sinxeridade hosi Jozé, no ksolok hosi bibi-atan ne'ebe aprezenta Salvador iha mundu no hare'e ona Nia?

Espera liu-hosi leitura Evanjellu ohin loron ne'e  ita konsiente atu nafatin barani responde ba hahalok, ezemplu Maria nian nu'udar Maromak Nia Inan.

Ohin loron ne'e mós ita tama ona ba iha tinan 2023 no espektativa oi-oin naturalmente feita no prontu hodi hala'o.

Nune'e nu'udar ema fiar-na'in, lós duni ita agradese ba buat hotu-hotu ne'ebe ita hasoru ona durante ne'e no oras ne'e ita fila simu fali obra no ksolok hosi NA'I.

Tinan foun ne'ebe importante mak prontu, barani, no konsistente iha hahalok atu nafatin hafoun fé, hahalok, komportamentu hosi ida ne'ebe sei menus ka kuran fiar atu nafatin aumenta, komportamentu ladi'ak sai di'ak liu tan, no seluk-seluk tan.

Atu nune'e, ita presija halo mak foti hahalok prontu la'o ba oin no sai persona ida ne'ebe hafoun iha Na'i Jezús ne'ebe moris tiha ona.
Amen. (SR).

#liafuanmoris #leituradiáriu #reflesaunbadak #reflesaundiáriu #versíkulusirahosibíblia #tinanfoun2023

NAFATIN HADOMI MASKE KANEK

    NAFATIN HADOMI MASKE KANEK Kada umanu sempre iha fuan nomós mentalidade ho naha no dependénxia ne'ebe diferente. Dalarum...